Onze verhalen
HGH Leiden is een zorgresidentie in hartje Leiden die een thuis biedt aan 58 ouderen.
Een ontmoetingsruimte voor de hele buurt
Het is woensdag wanneer we de ontmoetingsruimte van Het Gouden Hart in Leiden binnenstappen. In het stadscafé zit een groepje ouderen rond een brede tafel, het is er gezellig druk. Elke week wordt hier een koffieochtend georganiseerd, waar bewoners van de zorgresidentie en mensen uit de buurt allen welkom zijn.
Rinus Caljouw, 85, een buurtbewoner uit de nabijgelegen Apollotoren, en Theo de Jager, 95, een flamboyante resident, nemen iedere woensdag deel aan de wekelijkse koffieochtenden om het laatste nieuws van binnen en buiten het gebouw te delen. Het hoeven niet altijd diepgaande gesprekken te zijn, beiden zijn ook tevreden met social chit chat.
Rinus was eigenaar van een verhuisbedrijf. Na een fusie verbleef hij enige tijd in India. Hij keerde terug met veel bagage aan zelfkennis en bezorgdheid om onze wereld. Rinus zet de gedachten van de maand in poëzievorm op papier en deelt die met de groep. ‘Als je met heel je hart steeds voor anderen klaarstaat, dan heb je begrepen waar het in dit leven om draait,’ luidt de wijsheid van deze maand. ‘De mensen plakken het graag op hun koelkast,’ vertelt Rinus. Hij heeft zich als buurtbewoner goed geïntegreerd in de community van de zorgresidentie en heeft er zelfs zijn verjaardag gevierd. In de ontmoetingsruimte waren toen naast familie en buren ook de bewoners van de zorglocatie aanwezig.
Theo was piloot. Eerst vloog hij met straaljagers, vervolgens deed hij transporten voor de Verenigde Naties en daarna was hij testpiloot. Hij woonde in de Verenigde Staten, Soedan, Ghana, Senegal, Zweden en Portugal en kwam twee jaar geleden hier wonen, toen hij moeilijker ter been werd en zorg nodig had. Nu is hij voorzitter van de cliëntenraad van de zorgresidentie en zet hij zich in voor het welzijn van de bewoners en het comfort in het gebouw. ‘Het gaat soms om kleine dingen die voor de bewoners het leven prettiger maken, zoals beter bestek of het vastleggen van losliggende stenen bij de ingang,’ legt Theo uit. Ook bij de selectieprocedure van de nieuwe locatiemanager was de cliëntenraad betrokken.
‘Onze koffieochtenden zijn steeds boeiend,’ zegt Theo, ‘ze doorbreken onze onderlinge verschillen. We hebben niet altijd veel gemeen, maar dat belet ons niet om er samen een aangename ochtend van te maken.’ Rinus is het met hem eens. ‘We zitten elke week naast iemand anders, waardoor we steeds weer nieuwe mensen leren kennen.’
Militza Brugge ligt in het Hanzepark aan de Damse Vaart in Brugge en biedt plaats aan 120 ouderen.
Als een vis in het water
De luiken schuiven zachtjes open. Wanneer we de zwembadruimte binnenstappen is het er aangenaam warm en de zon valt op ons gezicht door de kamerhoge ramen. Terwijl onze aandacht afdwaalt naar de plafondschildering waarin witte wolken zich afzetten tegen een zachtblauwe hemel, ontvouwt zich voor ons een mooi zicht op de Damse Vaart in Brugge.
Bernadette begint aan haar dagelijkse zwembeurt. Elegant maar voorzichtig beweegt ze met haar bril op door het water, terwijl ze haar haren droog probeert te houden. Elke morgen gaat ze met enkele vriendinnen het zwembad in – haar favoriete plaats – ‘om in shape en gezond te blijven,’ vertelt ze. Ze is tenslotte nog maar 95. Regelmatig neemt ze deel aan de aquagym en ook het bubbelbad vindt ze aangenaam. Het bewegen doet haar goed, zegt Bernadette, ‘we zitten overdag al genoeg!’
Haar appartement is een pareltje: verse bloemen sieren de salontafel, op de kast staan antieke vazen, een groot dressoir met glazen deurtjes tonen ons haar oude porselein en een mooie Tiffany lamp zorgt voor een warme sfeer. Bernadette toont ons nog het mooie uitzicht vanop haar terras met glazen doorkijkwanden. Ze sakkert dat het raam niet helemaal netjes is, neemt een stoel en begint snel het glas schoon te vegen.
Bernadette is een bezig bij. In het woonzorgcentrum neemt ze deel aan de wijnproeverijen, uitstappen naar de markt en musea, wandelingen en aperitiefconcerten. Ook bij cocktailnamiddagen is ze steeds van de partij. Iedereen brengt zijn eigen fles mee, waarna er gemixt en geshaked wordt in alle kleuren en smaken. Bovendien is er ook de crearuimte, waar een groepje naaifanaten regelmatig zijn gang gaat. ‘Goed dat die ruimte er is,’ zegt Bernadette, ‘want daar kunnen we allerlei activiteiten organiseren, zoals bloemschiklessen.’ Soms mag het er ook wat rustiger aan toe gaan en trekt ze naar de leeslounge, niet ver van de bar, waar boeken over Da Vinci, Rafaël, Rome en actuele nieuwsmagazines op het schap staan.
‘Wat ik zo goed vind, is dat we hier vrij zijn en alle mogelijkheden hebben om dingen te doen die we aangenaam vinden. Alles kan en niets moet, maar liefst neem ik aan heel wat dingen deel. We hebben er de ruimte voor in dit gebouw en het zou zonde zijn om er niet van te profiteren,’ besluit Bernadette.
Beechcare care home ligt in Dartford en biedt een thuis aan 65 personen, zowel ouderen als volwassenen van jongere leeftijd die permanente zorg nodig hebben.
Een leuke en gezellige plek waar mama woont
We ontmoeten Emma in Dartford, waar ze verblijft in het Peter Gidney Neurological Centre dat deel uitmaakt van het Beechcare care home. Ze zit in een elektrische rolstoel, die haar levenslijn is en symbool staat voor haar onafhankelijkheid. Roze is haar lievelingskleur, hamburgers zijn haar lievelingseten en A-ha is haar lievelingsband, maar Emma’s lievelingspersoon is Susie, haar dochter.
Emma, die pas 50 is geworden, is sprankelend en humoristisch en spreekt in zinnen van één woord. Ze verplaatst zich in haar elektrische rolstoel alsof ze een Formule 1-piloot is en zich klaarmaakt voor een race. Emma houdt ervan om deel te nemen aan activiteiten in het woonzorgcentrum, zoals een quiz of bingo. Ze rijdt dagelijks rond op de afdeling waar ze verblijft en heeft zo vriendschappen opgebouwd met de andere bewoners. Daarnaast maakt Emma af en toe uitstapjes in de buurt en gaat ze naar het winkelcentrum om kleding te kopen of geniet ze van een lunch in de plaatselijke pub.
Sinds ze hier in mei 2021 werd opgenomen, heeft Emma een lange weg afgelegd. Aanvankelijk had ze een handbewogen rolstoel, maar omdat ze zichzelf niet kon voortbewegen, was ze afhankelijk van anderen om zich te verplaatsen. Ze was stil en teruggetrokken en koos ervoor om de meeste dagen in bed te blijven. Ze had slechts een beperkt vermogen om haar behoeften kenbaar te maken, waardoor ze vaak droevig was en het moeilijk vond om uit te drukken waarom ze zich zo slecht voelde.
De fysiotherapieruimte bood haar echter een nieuw perspectief. Door de holistische therapeutische benadering die inzet op het behandelen van lichaam, geest en gemoedstoestand, en met de aanmoediging en steun van het zorgteam, begon Emma meerdere keren per week deel te nemen aan fysiosessies. Hierdoor ontwikkelde ze een grotere mate van onafhankelijkheid op het gebied van haar mobiliteit, waardoor ze ook een gevoel van persoonlijke onafhankelijkheid terugkreeg en met de dag opnieuw meer zelfvertrouwen had.
Ze kan nu haar behoeften communiceren met korte antwoorden van één woord. Dat is een grote stap voor haar, een enorme ommekeer in drie jaar tijd. Het tehuis is voor Emma een 'thuis' geworden waar ze vreugde en onafhankelijkheid voelt en haar vrolijke karakter heeft teruggevonden.
Susie was pas 4 jaar oud toen Emma werd opgenomen. Hoewel Susie goed ondersteund werd door haar grootvader Tim, had Emma het gevoel dat ze geen deel had in het opgroeien van haar kind. Dankzij de vooruitgang die ze heeft kunnen maken door de therapie, heeft Emma nu een sterke band kunnen opbouwen met haar dochter, die ze drie keer per week ziet. Susie ziet het woonzorgcentrum nu niet langer als een ziekenhuis, maar als een leuke en gelukkige plek waar mama woont.
Nonna Lumina ligt in het stadscentrum van Oulu en biedt een thuis aan 110 ouderen.
Een bron van gezelschap
Het trottoir is bedekt met een laagje verse sneeuw wanneer we naar het Nonna Lumina-gebouw wandelen. Deze gloednieuwe zorglocatie in hartje Oulu werd nog maar recent opgeleverd, maar loopt al aardig vol. We worden verwelkomd door de 84-jarige Irja Huovinen, die hier afgelopen december als één van de eersten kwam wonen.
Irja maakte een bewuste keuze om naar een zorgappartement te verhuizen. Zelfstandig leven werd moeilijk en ze oordeelde dat ze nood had aan ondersteuning. Haar grootste bekommernis was haar sociale leven: ze wilde enkel verhuizen naar een plek waar ze veel contact kon hebben met leeftijdsgenoten. Die vond ze bij Nonna Lumina.
Wanneer we naar haar favoriete ruimte vragen, hoeft ze dan ook niet lang na te denken. Opgewekt neemt ze ons mee naar één van de drie grote en gezellige gemeenschappelijke woonkamers. ‘Hier kunnen we allerlei activiteiten doen, of gewoon kletsen met elkaar. Er is altijd een vrolijke drukte. Hier kan ik me thuis en een deel van de gemeenschap voelen,’ vertelt Irja. Je kan haar dan ook vaak in de woonkamer terugvinden terwijl ze bordspellen speelt, leest, naar tv kijkt, knutselt of bewegingslessen volgt. ‘Als ik gezelschap wil, kan ik dat hier altijd vinden. Ik geniet ervan om nieuwtjes uit te wisselen en tijd met anderen door te brengen,’ zegt Irja.
Na een rondleiding door de woonkamer troont ze ons mee naar haar hoekappartement op de achtste verdieping, dat over een breed panoramisch zicht beschikt. ‘Ik heb het mooiste uitzicht over Oulu,’ zegt ze trots. Daarna vertelt ze over de faciliteiten die de zorglocatie biedt, zoals een fitness, een sauna en een terras op de bovenste verdieping. ‘Ik heb hier eigenlijk alles wat ik me kan wensen. Ik heb toegang tot alle diensten die ik nodig heb, er is 24/24 ondersteuning, ik heb veel sociaal contact en er is keuze uit verschillende activiteiten. Hier wonen maakt mijn leven veel aangenamer en gemakkelijker.’
Militza Brugge ligt in het Hanzepark aan de Damse Vaart in Brugge en biedt plaats aan 120 ouderen.
Een kleine stap naar groot gemak
Voor Hubert Schotte en Hilde Heyns is het restaurant de uitverkoren plek. ‘We eten bewust eenvoudig en gezond,’ vertelt Hilde. Hubert was neuropsychiater en Hilde was tijdens haar carrière verpleegster voor schoolkinderen. Gezondheid is voor dit stel een levensmotto.
Vier jaar geleden, toen ze 83 en 81 jaar waren, beslisten zij om van de overkant van het water naar hier te verhuizen. Ze konden de bouw van het woonzorgcentrum volgen vanuit hun woonkamer. Ze waren daarom al vertrouwd met het gebouw toen ze er zelf bewoners werden. ‘Het is hier niet zoals thuis,’ zegt Hubert, ‘maar het was een bewuste keuze om hier te komen wonen. We vinden hier rust en vrijheid en we zijn in onze vertrouwde omgeving kunnen blijven.’
Het koppel heeft een aantal dagelijkse rituelen. ‘s Ochtends maakt Hubert het ontbijt klaar in hun appartement. Daarna doen ze boodschappen in de buurt of maken ze een uitstapje naar het stadscentrum voor een kop koffie. Lunchen doen ze in het ruime en zonnige restaurant van Militza Brugge, waar ze genieten van dagverse kost. ‘Meer moet dat niet zijn,’ vertelt Hilde, die vroeger altijd de kok was thuis. Als Hubert zou mogen kiezen, staat er vol-au-vent of rode kool op het menu, voor Hilde mogen het mosselen zijn.
Hun knusse appartement voelt als een vertrouwde cocon: er staan meubels die ze van thuis hebben meegebracht en aan de muur hangt er een fraai geschilderd portret van Hilde als kind naast twee grote abstracten. Wat verder hangen er nog slingers en kralen van hun kleinkinderen. Ook voor hen maken ze veel tijd. Hoewel vrienden en familie altijd welkom zijn in het restaurant van het woonzorgcentrum, gaat Hubert toch liever met de hele bende eten in de stad. Dat vindt hij echt genieten.
Het is duidelijk dat ze zich goed voelen in de royaal bemeten ruimte waar veel licht door de ramen valt en die uitkijkt op een ruim buitenterras. ‘Soms mis ik een tuin,’ zegt Hubert, ‘maar je kan natuurlijk niet alles hebben. We hebben wel andere dingen in de plaats: winkel- en wandelplekken dichtbij, het Hanzepark als eigen tuin, cafés en restaurants als je eigen keuken, en theaters en musea als verlengstuk van je woonkamer.’
‘We zijn blij met onze keuze om hier te wonen,’ besluit Hilde, ‘we hebben onze eigen warme plek en de aangename gemeenschappelijke ruimtes in het gebouw en moeten ons voor de rest over niets nog zorgen maken. Een woning brengt verantwoordelijkheid en onderhoud met zich mee, en daar hebben we nu geen last meer van. Dat geeft een goed gevoel.’
